Madaxweynaha Turkiga, Recep Tayyip Erdogan ayaa mar kale weerar afka ah ku qaaday Maamulka Israel, isagoo dhanka kalena dunida Muslimka ugu baaqay inay u midoobaan colaadda Marinka Gaza.
Madaxweynaha ayaa Arbacadan sheegay in Israel ay tahay nidaam caadeystay daadinta dhiigga shacabka Falastiiniyiinta, marka aad eegto in si aan kala sooc lahayn ay dadka rayidka ah ugu leynayaan Marinka Gaza.
Madaxweynaha oo soo hadalqaaday weerarkii habeenkii Axadda ay Israel ka gaysatay xerada dadka barakacayaasha ee galbeedka deegaanka Rafah, ayna ku dhinteen 45 qof oo aan waxba galabsan ayaa sheegay in uu ka tarjumayo, sida Israel uu dhankeeda uga fudud yahay in dhiig la daadiyo.
Madaxweynaha oo ka hadlayay Shirka Xildhibaanada Xisbigiisa AK uga soconaya Magaalada Ankara ayaa sheegay in Israel aysan khatar ku ahayn oo keliya Gaza, balse ay sidoo kale khatar ku tahay bani’aadamka oo dhan.
“Israel khatar kuma ahan Gaza oo keliya ee waxay khatar ku tahay bani’aadamka oo dhan.” Ayuu yiri Madaxweynaha Turkiga.
Madaxweynaha ayaa Raysal Wasaaraha Israel, Benjamin Netanyahu ku tilmaamay bahal jaqa dhiigga dadka.
“Ma jirto wax fekrad ah oo sharciyeynaysa in dadka rayidka ah ee aan waxba galabsan lagu gubo teendhooyinkoodii. Dunidu waxay si toos ah u daawaneysaa waxashnimada bahalkan loo yaqaano Netanyahu.” Ayuu yiri Hoggaamiyaha Turkiga.
Isagoo sii hadlayay ayuu dalalka Islaamka ugu baaqay in ay ka dhiidhiyaan waxa ka socdo Marinka Gaza, isla-markaana ay go’aan mideysan ka qaataan.
“Waxaan hayaa kalmado aan ku iraahdo dunida Islaamka. Maxaad sugeysaan si aad go’aan mideysan u qaadataan?” Ayuu yiri Madaxweynaha oo intaasi ku daray in Qaramada Midoobey ay xitaa ku guuldareystay inay ilaaliso shaqaalaheeda.
“Maxaad ku wanaagsan tihiin, haddii aydaan joojin karin xasuuqa si toos ah loo tabinayo qarniga 21aad?.” Ayuu yiri Madaxweynuhu.
Madaxweynaha ayaa yiri “Qaramada Midoobey xitaa ma ilaalin karto shaqaalaheeda ama shaqaalaha gargaarka, iska daa in ay joojiyaan xasuuqa. Maxaad sugeysaan si aad wax u qabataan? Ma ahan oo keliya in bani’aadamku ku dhimanayaan Gaza, laakiin sidoo kale ruuxdii Qaramada Midoobey ayaa ku dhimatay Gaza.”
Madaxweynaha ayaa hadalkiisa ku xoojiyay inaanu jirin dal ammaan ah, waxaana uu yiri “Ma jiro dal ammaan ah, illaa iyo inta aysan Israel ku dhaqmeynin sharciga caalamiga ah, oo aysan dareemin in uu qabanayo sharciga.”
Recep Tayyip Erdogan, Madaxweynaha Turkiga ayaa ku celiyay in Israel ay xasuuq ka gaysaneyso Marinka Gaza, halkaas oo ciidamadeeda ay ku dileen in ka badan 36 kun oo qof oo dad rayid ah, halka in ka badan 81 kun oo kalena ay ku dhaawaceen.
Madaxweyne Erdogan ayaa Mareykanka ku eedeeyay in gacmihiisu ay ku wasakhoobeen dhiig, isagoona Hoggaamiyeyaasha Yurub ku dhaliilay in aysan si sax ah uga falcelin dhiigga uu Netanyahu daadinayo.
Marka laga soo taggo in dadka reer Gaza ay ku dhimanayaan duqaymaha baahsan ee Israel, haddana Tel Aviv ayaa hortaagan in gargaarka bani’aadantinimo ee naf badbaadinta ah uu si mug leh u galo Gaza. Erdogan ayaana sheegay in reer galbeedku ay ku fashilmeen waajibaadkoodii bani’aadantinimo.
Erdogan ayaa xusay in duulaanka Israel ee Marinka Gaza uu soo afjaray dimoqraadiyadda, xuquuqul insaanka, xorriyadda hadalka & saxaafadda, xuquuqda haweenka iyo carruurta.
Erdogan ayaa waxa uu ku baaqay in dunidu ay si wadajir ah uga hortagto xasuuqa Marinka Gaza, ka hor inta aysan faraha ka bixin sida uu yiri Netanyahu iyo shabakaddiisa gacan ku dhiiglaha ah.
Erdogan ayaa ugu dambayn bogaadiyay kacdoonka ka socda dalalka caalamka ee lagaga soo horjeedo Maamulka Israel.
“Sahyuuniyaddu waa mid aan ka qarsooneyn adduunka oo dhan.” Ayuu yiri Erdogan oo intaasi raaciyay “Dhallinyaradu waxay bilaabeen inay arkaan, sida Sahyuuniyadda ay u tahay qalooc sharci darro, waxaana rajeynayaa in kacaankan uu adduunka ka xorayn doono qalooca Sahyuuniyadda.”