Mareykanka ayaa Talaadadii iyo Arbacadii gargaar fara-badan oo bani’aadantinimo ka soo dejiyay dekedda macmalka ah ee ay dhawaan ka dhiseen xeebaha Gaza.
Diyaaradaha Militariga Mareykanka ayaa gargaarkan ka soo daabulay Jaziiradda Qubrus (Cyprus), si kaalmada bani’aadantinimo loo gaarsiiyay dadka rayidka ah ee u baahan, inkastoo ay caqabad ka taagan tahay goorta dadkaasi la gaarsiin doono.
Wasaaradda Difaaca Mareykanka ee Pentagon-ka ayaa sheegtay in ka badan 1,000 metrik tan oo gargaar ah ay labadii maalmood ee ugu dambeysay soo gaarsiiyeen dekedda macmalka ah ee Gaza.
“Warka wanaagsan ayaa ah in gargaarka bani’aadantinimo uu hadda yaalo xeebta, waa tallaabo suurtagal ka dhigeysa in la gaarsiiyo dadka sida weyn ugu baahan.” Ayay tiri Sabrina Singh, Kuxigeenka Xoghayaha Warfaafinta ee Pentagon-ka.
Waxay kaloo sheegtay in gargaarka naf badbaadinta ah aan hadda la qaybin karin, iyadoona taasi u sababeysay Hay’adda Cuntada Adduunka ee WFP oo ka mid ah hay’adaha caalamiga ah ee gargaarka ka qaybinaya Marinka Gaza ay hakisay howlaheedii gargaar bixinta, ka dib markii ay sheegtay in la duqeeyay xarumaheeda.
Hay’adda WFP ayaa walaac xoogan ka muujisay badqabka shaqaalaheeda iyo weerarada lagu bartilmaameedsanayo xarumaheeda, iyadoona Axaddii ku dhawaaqday inay joojisay howlihii bani’aadantinimo ee ay ka wadday dhulka go’doonsan. WFP ma sheegin muddada aanay ka sii shaqeyn doonin Gaza.
Sabrina Singh ayaa sheegtay in Dowladda Mareykanka ay diiradda saari doonto, sidii gargaar dheeraad ah looga qaadi lahaa Jaziiradda Cyprus, loona gayn lahaa marin biyoodka ku-meel-gaarka ah ee Gaza, si raashiinka halkaasi uu diyaar ugu ahaado, marka dib loo bilaabayo howlaha gargaar qaybinta.
Wasiirka Arrimaha Dibadda Mareykanka, Antony Blinken oo maalmahaanba booqasho ku joogay Bariga Dhexe ayaa ku dhawaaqay 404 milyan oo dollar oo gargaar cusub ah oo la siinayo Falastiiniyiinta, si wax looga qabto xaaladdooda nololeed, sida uu yiri.
Saraakiisha Qaramada Midoobey ayaa wax nasiib darro ah ku tilmaamay in gargaarka aanu gaari garin meelaha ay baahida ugu daran ka jirto, sababo ku aaddan weerarada Ciidamada Israel.
Madaxa Hay’adda Caafimaadka Adduunka ee WHO, Tedros Ghebreyesus ayaa Arbacadii sheegay in kumanaan carruur ah oo ku nool Marinka Gaza ay haatan la ildaran yihiin nafaqo darro, haddii Israel ay weli sii waddo is hortaagga ay ku hayso gargaarka bani’aadantinimo.
“Israel waxay weli si xoogan u xadideysaa saadka cuntada, dawooyinka, shidaalka iyo biyaha, taasi waxay keentay in kumanaan carruur ah ay soo wajahdo nafaqo darro ba’an.” Ayuu yiri Tedros Ghebreyesus.
Ghebreyesus ayaa intaasi ku daray “Dadka reer Gaza qaybtood ayaa hadda wajahaya masiibo ba’an oo bani’aadantinimo, gaajo iyo xaalado macluul u eg. Inkastoo ay jiraan warar sheegaya in la kordhinayo gargaar bixinta, haddana ma jiraan wax caddeynaya in kuwa aadka ugu baahan ay helayaan sahay ku filan.”
Shaqaalaha hay’adaha caalamiga ah oo markii horeba ku shaqeynayay duruufo adag ayaa waxaa haddana muuqata in ay qayb ka yihiin dadka aan hubeysneyn ee la bartilmaameedsanayo.
Tan iyo markii uu qarxay dagaalka Gaza, Ciidamada Israel ayaa dilay 270 ka mid ah shaqaalaha hay’adaha gargaarka, kuwaa oo ku dhawaad 200 oo ka mid ah ay u shaqeynayeen Qaramada Midoobey.